1) Budowanie poczucia bezpieczeństwa w szkole

Związane z wojną przeżycia dzieci-uchodźców, ale również innych uczniów szkoły, wymagają zbudowania wśród pracowników szkoły świadomości o przeżyciach dzieci i konsekwencjach dla ich zdrowia psychicznego w przypadku braku odpowiedniej wrażliwości na traumę. W związku z tym, że dzieci będą pod dużym wpływem obecnych oraz nadchodzących wydarzeń związanych z wojną, nauczyciele powinni:

przygotować się na prowadzenie wielu trudnych dyskusji z uczniami,

wypracować właściwy styl prowadzenia rozmów na temat toczącej się wojny,

dostosowywać informacje o aktualnej sytuacji związanej z wydarzeniami w Ukrainie do wieku i możliwości percepcyjnych dziecka,

nie wzbudzać u uczniów niepotrzebnego lęku i niepokoju,

wzmacniać poczucie bezpieczeństwa poprzez informowanie o wsparciu udzielanym Ukrainie oraz bezpiecznym pobycie w Polsce.

Z punktu widzenia budowania poczucia bezpieczeństwa kluczowe będzie pełne włączenie tych uczniów w życie szkoły oraz środowiska lokalnego.

2) Integrowanie społeczności klasowej i wewnątrzszkolnej

Podejmowane w szkole działania powinny stwarzać warunki do poznania przez uczniów polskich i ukraińskich kultur obydwu krajów, ukazania różnic i podobieństw łączących Ukraińców i Polaków, wyjaśniania tradycji, obrzędów, zwyczajów i ważnych dla obydwu krajów wydarzeń. Właściwe relacje rówieśnicze powinny być budowane w oparciu o pozytywne wartości, takie jak: tolerancja wobec różnych religii, kultur, tradycji, szacunek wobec osób innej narodowości. W szkole powinna być tworzona atmosfera wzajemnego zaufania, szacunku i otwartości na problemy innych. Integracji sprzyjać będzie wprowadzenie skutecznego sposobu i formy porozumiewania się z uczniami ukraińskimi, włączanie ich w życie szkoły, organizowanie wspólnego spędzania czasu podczas różnych, aranżowanych przez szkołę, sytuacji.

Nawet najbardziej kompleksowe działania wśród uczniów okażą się niewystarczające, jeśli w proces integracji dzieci-uchodźców nie zostaną zaangażowani rodzice lub opiekunowie będący obywatelami Ukrainy. Zbudowanie relacji z rodzicami jest kluczowe ze względu na możliwość pozyskania wiarygodnych informacji dotyczących potrzeb dziecka, jego niepokojów, obaw, samopoczucia w nowym miejscu, relacji z rówieśnikami. Włączenie rodziców będących obywatelami Ukrainy w życie szkoły ma także znaczenie dla nich, bo ich więzi ze społecznościami lokalnymi dopiero się tworzą.

3) Udzielanie uczniom odpowiedniej pomocy i wsparcia

Nauczyciele powinni obserwować uczniów pod kątem zapewnienia pomocy psychologiczno-pedagogiczne, informować uczniów i ich rodziców, jakiego wsparcia może udzielić szkoła oraz do jakich osób, instytucji, urzędów mogą się zwrócić o pomoc. Pomocą dla uczniów będzie wskazanie im sposobów radzenia sobie w trudnej sytuacji, zarządzania emocjami, budowania prawidłowych relacji rówieśniczych. Nad zwiększeniem ich kompetencji w tym zakresie powinni pracować z uczniami specjaliści zatrudnieni w szkole. Powinni oni także wspomagać nauczycieli w rozpoznania problemów w sferze emocjonalnej, społecznej, fizycznej konkretnych uczniów oraz zespołów klasowych.

W pomoc dzieciom z Ukrainy należy zaangażować także uczniów szkoły, wskazując w jaki sposób można pomagać ukraińskim rówieśnikom lub umożliwić realizację ich propozycji.